Select Page

NLP Communicatiemodel

Met het NLP communicatiemodel krijg je inzicht in hoe wij informatie verwerken en hoe zich dit uit in gedrag. Het NLP-communicatiemodel is een kerninstrument binnen NLP, je kunt het zien als het hart van NLP. Het geeft antwoord op de vraag hoe twee mensen dezelfde situatie verschillend ervaren. Dit model geeft ook een antwoord op de vraag: waarom doen mensen wat ze doen? Als jij goed wilt worden in het lezen of het kunnen begrijpen van mensen dan is kennis van dit model een absolute must.

Subjectie Ervaring

We nemen de buitenwereld waar via één van onze zintuigen. Via een intern proces worden deze zintuiglijke waarnemingen omgezet in externe gedragingen. Dit onbewuste proces (van waarneming tot gedrag) wordt weergegeven in het NLP-communicatiemodel. Er daarmee wordt de structuur van de subjectieve waarneming weergegeven. Want alles wat we ervaren is subjectief. Een ervaring van een situatie of een gebeurtenis speelt zich in jezelf af en daarmee is het gekleurd door jouw bril.

Alfred Korzybski

Dat iedereen een eigen unieke waarneming van de wereld heeft, maakt dit het NLP communicatiemodel duidelijk. Alfred Korzybski (linguïst) heeft een belangrijke NLP-vooronderstelling benoemd: De kaart is niet het gebied. Het betekent dat we slechts onze eigen kaart waarnemen, terwijl de wereld veel groter is. De wereld om ons heen bestaat meer informatie, dan wij bewust kunnen waarnemen. We filteren, ververvormen, generaliseren en laten informatie weg. Op basis hiervan creëren we allemaal onze eigen werkelijkheid.

Filters

Het hart van het NLP Communicatiemodel wordt gevormd door de ‘zogenoemde’ filters. Deze filters hebben invloed op iemands stemming en zijn bepalend voor het uiteindelijke gedrag. Filtering vindt plaats op verschillende niveaus.

Het eerste filter is onze zintuigelijke waarneming als fysiek filter. Om je een voorbeeld te geven: Er zijn grenzen aan wat onze zintuigcellen kunnen waarnemen. Mensen kunnen bijvoorbeeld alleen geluiden waarnemen met een frequentie tussen de 4 en 20 duizend Hz, wat daarbuiten valt horen we niet.

Een andere manier van het gebruiken van deze filters, vindt plaats met het selecteren van informatie. Filters ontstaan door onze ervaringen. We beschikken over diverse instrumenten (o.a. overtuigingen, waarden, attitudes, tijd, metaprogramma’s) die bepalen welke informatie relevant is en welke niet. Waarbij taal een belangrijke rol speelt, onze ervaringen worden namelijk met behulp van taal georganiseerd (lees hier meer over: De kracht van woorden).

We nemen informatie dus waar via onze zintuigen. De waargenomen informatie slaan we op in de vorm van beelden, geluiden, gevoelens, geuren en smaken. Elk moment, elke seconde zijn er ontzettend veel prikkels om ons heen die we kunnen waarnemen. Ongeveer 1 tot 2% van de prikkels wordt bewust doorgeleid naar gedrag.

NLP Communicatiemodel

Welke filters kennen we?

De ‘echte’ werkelijkheid bevat veel meer informatie dan dat wij kunnen opnemen en bevatten. Ons beeld is zeer beperkt vergeleken met het totale beeld. Dit komt omdat we voortdurend informatie weglaten, vervormen en generaliseren door middel van onze filters.

Filter: tijd, ruimte, materie en energie
Dit is één van de meest onbewuste filters. Als we bijvoorbeeld kijken naar tijd, soms kan iets heel snel voorbij gaan (je lunchpauze) terwijl iets anders heel lang lijkt te duren (in de wachtkamer bij de tandarts). Tijd is relatief, in beide situaties zijn verschillende belevingen van een half uur. Of als je in de bus zit, en zit gemoedelijk op je stoel, terwijl als je naast die bus fiets, je schrikt van de snelheid waarmee de bus komt voorbij sjeezen. Dezelfde bus, dezelfde snelheid een andere beleving.

Filter: taal
Taal stuurt onze waarneming. Met behulp van taal geven we betekenis aan externe situaties en gebeurtenissen. Hiermee geeft het ons het vermogen te structureren. Hoe groter ons taalvermogen, hoe meer verfijning je kunt aanbrengen in de structurering van de buitenwereld. Zo kunnen Eskimo’s veel meer kleuren wit zien, omdat ze daar meer woorden voor hebben.

Filter: herinneringen en beslissingen
Beslissingen die we hebben genomen in het verleden en herinneringen die we hebben opgeslagen, vormen een belangrijk filter voor de informatie die we weglaten, vervormen of generaliseren.

Filter: metaprogramma’s
Metaprogramma’s zijn patronen die herkenbaar zijn in hoe iemand waarneemt, denkt, voelt en handelt en die tot uitdrukking komen in verbaal en non-verbaal gedrag. Het zijn filters die bepalen wat je kan waarnemen. Ze construeren en bekrachtigen het wereldmodel.

Filter: waarden
Waarden sturen gedrag veelal op onbewust niveau. Waarden zijn dingen die we belangrijk vinden, ze motiveren je om iets wel of niet te doen. Hiermee geven waarden geven richting aan gedrag. Iemand die als waarde `gezondheid’ heeft zal regelmatig sporten, bewegen, gezond eten en niet roken. Een ander die deze waarde niet hoog heeft zitten vertoont ander gedrag.

Filter: overtuigingen
Onze overtuigingen hebben een onbewuste invloed op hoe we ons voelen en gedragen. Ze vormen jou manier van denken en zijn het fundament van je persoonlijkheid. Krachtige overtuigingen zijn behulpzaam, belemmerende overtuigingen een onbekende vijand.

Filter: attitudes
Een attitude is ook wel een geheel van waarden en overtuigingen in een bepaalde context. Het is sterk gekoppeld aan waarden en overtuigingen.

Wat we onbewust doen

We filteren informatie door vervormingen, weglatingen en generalisaties. We filteren onbewust op basis van ons begrip van tijd en ruimte, materie en energie, taalvermogen, herinneringen, beslissingen, metaprogramma’s, waarden, overtuigingen en attitudes.

Interne voorstelling:
Ontstaat op basis van onze waarneming en de filtering. De interne voorstelling is opgebouwd uit beelden (V), geluiden(A), gevoelens (K), interne dialoog (Ad), geur (G) en smaak (O).

Stemming, Gedrag en Resultaat:
Onze stemming wordt beïnvloed door de interne voorstelling die we maken. Vervolgens beïnvloed onze stemming onze fysiologie. En daarmee bepaald onze stemming ons gedrag.

Bewust worden van onbewuste processen

Het communicatiemodel helpt je om meer bewust te worden van je eigen wereldmodel, het wereldmodel van de ander en de interne processen tussen waarneming en gedrag. Het model leert ons, dat als we in staat zijn om aan de ‘knoppen’ van deze filters te draaien, we de betekenis die we geven aan dat wat we waarnemen, kunnen veranderen en daarmee ook ons gedrag en onze fysiologie! Het geeft  weer hoe lichaam en geest onlosmakelijk verbonden zijn. 

Lekker in je vel zitten? 
Wil je meer weten over hoe jij je gelukkiger, beter in je vel, vitaler of meer ontspannen kunt voelen? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.