Ben ik een Perfectionist?

Er is veel geschreven over perfectionisme, wat is perfectionisme, wat is de oorzaak van perfectionisme? Hoe kun je perfectionisme overwinnen? Heb jij last van perfectionisme ? Ben je een perfectionist? Je bent zeker niet de enige! Onze huidige veeleisende maatschappij creëert mensen die geen fouten mogen maken, die bang zijn om afgewezen te worden en bij uitstek integer willen zijn. Lees in mijn blog hoe je de perfectionist in jezelf positief kunt veranderen en kunt overwinnen.

Perfectionisme?

Perfectionisme is de intense drang om een goed resultaat te leveren met een hoge kwaliteit. Je wilt alles graag zo goed mogelijk doen en je spant je ‘altijd’ in om dat te bereiken. Op zich zou je kunnen denken, daar is niks mis mee toch? Een succesvolle eigenschap om ver mee te komen in het leven? Of toch niet….

Het streven naar een goed resultaat, op welk levensgebied dan ook, is niet verkeerd. Wat er  echter gebeurt met mensen die perfectionist zijn, is dat ze nooit tevreden zijn met het bereikte resultaat. Het nastreven van perfectie wordt een obsessie en dat kan héél wat problemen geven.

Perfectionisme symptomen

Welke kenmerken heeft een perfectionist? Je legt de lat te hoog voor jezelf (en anderen) op allerlei gebieden, je wilt een perfect resultaat afleveren, je bent integer, je wil een goede partner zijn, een goede moeder of vader, je wilt goed presteren op het werk, je wilt een goede vriend zijn, een perfect huis hebben en ga zo maar door.

Je hebt een talent ontwikkeld om direct te zien wat er niet goed is en je slaat volledig dicht of je verkrampt wanneer iets je niet (direct) lukt. Je innerlijke stem is nooit stil en blijft maar kritiek geven: dit is niet goed, dat is niet goed, dat kan beter of … ik kan echt helemaal niks, ze zullen wel denken, wat een prutswerk, ik ben teveel ..… stras val ik door de mand. Vervolgens zeg je tegen jezelf, de volgende keer zal ik nog beter mijn best doen.

Eigenlijk voel je jezelf daardoor altijd onder druk staan. Je kunt niet meer ontspannen ook niet als je vrij bent. Je bent altijd bezig om het goed te doen.

Kenmerken Perfectionisme

Perfectionisme kan verschillende oorzaken hebben en kan je leven behoorlijk gaan beheersen. Perfectionisme heeft vele gezichten en de kenmerken van perfectionisme zijn dan ook divers. Je kunt bijvoorbeeld te maken krijgen met:

  • onzekerheid
  • stressklachten
  • faalangst
  • hoog sensitiviteit
  • slecht kunnen concentreren
  • uitstelgedrag
  • verstrikt raken in details
  • over je grenzen gaan
  • spijsverteringsproblemen
  • angst en soms ook paniek
  • niet helemaal jezelf kunnen zijn
  • of jezelf terugtrekken
  • kritisch (hard) zijn over jezelf en over anderen
  • controle-freak gedrag en dwang

Perfectionisme kan, hoe verder dit zich ontwikkelt, ontzettend veel klachten geven, emotionele, fysieke of psychische klachten en ook onverklaarde klachten.

Waarom Perfectionisme verlammend is?

Als je nooit fouten mag maken van jezelf verdwijnt er eigenlijk een stukje van jezelf. Je verliest een stukje authenticiteit. Je past je constant aan anderen aan en reageert eigenlijk op wat jij denkt dat sociaal wenselijk is. Wat je écht denkt en wat je zegt zijn niet hetzelfde, je spreekt jezelf niet uit.

Je zou kunnen zeggen dat je een masker hebt en jezelf niet laat zien. Je loopt op je tenen, je wilt alle ballen in de lucht houden, je bent dwangmatig, je hebt een (chronisch) energie gebrek en uiteindelijk raak je in een totale staat van onverschilligheid of uitputting. Het maakt mij niet uit zeg je tegen jezelf. Je kunt je niet goed concentreren en het is alsof dingen niet aankomen of vertraagd binnenkomen.

O ja, …. En dan het woord ‘moeten’ als je dat gebruikt geeft dit je een ongelofelijke druk, je gaat er vervolgens tegenin en zegt: ik moet helemaal niks. Je hebt nooit een gevoel van voldoening niet over jezelf en vaak ook niet over anderen. Wat het is, een te hoge lat haalt uiteindelijk iedereen onderuit.

En hoe zou het zijn om weer voldoening uit het leven te halen? Om je vrij te voelen in wat je  doet? En om gewoon gelukkig te zijn en plezier te hebben? En hoe zou het voor je zijn om volledig vertrouwen te hebben in jezelf, omdat je weet en voelt dat je goed genoeg bent zoals je bent. Zou je je kunnen voorstellen hoeveel rust dat geeft en hoeveel ontspanning dat je zal brengen.

Omgaan met Perfectionisme

Ten eerste fouten bestaan niet. Je moet weten dat fouten niet bestaan het is de interpretatie die je over een situatie, een persoon of gebeurtenis hebt. Het zijn onze eigen gedachten die invullen wat wij hierover denken. En onze gedachten worden uiteindelijk gevormd door onze opvoeding, onze omgeving, onze cultuur onze normen en waarden. Geef dus een nieuwe betekenis aan perfect want je gedachten kun je veranderen, de wereld om je heen niet.

Perfectionisme op een gezonde manier loslaten

Een van de quotes die ik regelmatig in mijn coaching gebruik is ‘het is al perfect’. We hebben de illusie gecreëerd dat we invloed hebben op zaken in het leven waar we totaal geen invloed op hebben. Vervolgens gaan we daar krampachtig controle op uitoefenen en frustreert het ons als het toch anders gaat. Dit leidt tot stress en controle-freak gedrag. De enige mogelijkheid die wij hebben is verantwoordelijkheid nemen in wat zich manifesteert en dan leiding geven aan jezelf, je eigen leven. Loslaten en het leven nemen zoals het komt is een gezonde manier van in het leven staan. Het komt ten goede van je relaties, je vriendschappen, je carrière en het allerbelangrijkste van je gezondheid.

Perfectionisme coaching

Wat ik regelmatig in de coachpraktijk tegenkom is dat ‘perfectie’ gekoppeld is geraakt aan de identiteit van iemand. Wat ik daarmee bedoel is, als er een fout wordt gemaakt (als die al bestaan) of het anders loopt dan gepland die persoon dit als persoonlijk falen ervaart. Dus de mate waarin iemand ervaart of zij of hij goed is wordt gemeten aan resultaat van buitenaf en niet aan de persoonlijkheid, het innerlijk. Dat leidt tot onzekerheid, laag zelfbeeld, het beter willen doen, krampachtigheid, uitstelgedrag en zo kom je in de vicieuze cirkel van perfectionisme terecht.

Stop je perfectionisme

Als je denkt dat je last hebt van perfectionisme dan zijn er mogelijkheden om dit te doorbreken. Soms gaat het snel en makkelijk en soms is er wat meer nodig om dit blijvend te veranderen. Bij Coachdepartment werken wij met NLP-coaching en de 4-daagse Vitaliteitstraining om perfectionisme te doorbreken.